بازار مسکن در سال گذشته روزهای ملتهب و پرنوسانی را تجربه کرد. هماکنون قیمت مسکن به قدری بالا رفته که جایی در سبد خرید اغلب خانوادهها ندارد و برای عده زیادی از مردم، خرید خانه تبدیل به رویا شده است. از سمتی دیگر تورمی که بر اقتصاد سایه افکنده، باعث فروکش کردن تمایل انبوهسازان برای ساخت و ساز شده است. با این شرایط چه آیندهای را میتوان برای چنین بازاری متصور شد؟
عارضهای که به این زودیها درمان نمیشود!
بازار مسکن در سالی که گذشت شاهد روزهای بسیار سختی بود. هرچند که از دیماه 1401 تاکنون آمار جدیدی از تحولات بازار مسکن در شهر تهران منتشر نشده است، اما طبق شواهد و گزارشهای میدانی به نظرمیرسد که قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در حال حاضر به بالاترین میزان خود در چند سال گذشته رسیده است.
از طرفی قدرت خرید مردم بسیار کاهش پیدا کرده و خرید خانه تبدیل به رویایی دور از دسترس شده است. از آنجایی که سازندگان هم تمایلی به ساخت و ساز ندارند، پیشبینی میشود که اردیبهشت و خردادماه امسال بازار مسکن دچار رکود شود.
فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه سازان کشور درباره رکودی که بر بازار مسکن سایه افکنده است گفت: وقتی بحث رکود به میان میآید، باید بررسی شود که آیا در حوزه تولید رکودی صورت گرفته یا نه؟ اکنون برای پاسخ دادن به چنین سوالی زود است. از طرفی نسبت به سال گذشته آمار تازهای منتشر نشده است. باید منتظر ماند و دید آمار پروانههای ساختمانی به چه شکل است.
او همچنین افزود: اما بر اساس آن چیزی که به طور میدانی میتوان استنباط کرد، وضعیت تولید مسکن کماکان مانند سال گذشته است و در سال جدید هم این وضعیت میتواند پایدار باشد. تاکنون اتفاق جدیدی رخ نداده است. مگر اینکه در برنامهریزی و سیاستگذاریها تغییراتی صورت بگیرد.
مانع تراشی شهرداریها برای ساخت و ساز مسکن
پورحاجت درباره هزینه پروانههای ساختمانی و مشکلاتی که از آن ساطع میشود گفت: تا به امروز هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده است. در خصوص پروانههای ساختمانی نیز شهرداریهای سراسر کشور دنبال آن هستند که هزینههای جدیدی را در غالب هزینه اخذ مجوز به تولید کنندگان تحمیل کنند.
او ادامه داد: نه تنها شهرداریها بلکه سایر ارگانها هم دنبال چنین شرایطی هستند. مادامی که تولید مسکن درگیر این نوع عوارض و بوروکراسی و سیستمهای دیوانسالاری است، اتفاق خاصی نمیافتد.
دبیر کانون سراسری انبوه سازان درباره همراهی دولت با بخش خصوصی اینچنین گفت: پیشنهاد ما واضح است. دولت باید پا به پای بخش خصوصی کشور مشکلات حوزه تولید مسکن را برطرف کند. اما من خوشبین نیستم که با این سیاستهایی که امروزه شاهد آن هستیم، اتفاق جدیدی در حوزه مسکن رخ بدهد.
تورم، بازیگر اصلی سال 1402
پورحاجت بازیگر اصلی سال 1402 در حوزه مسکن و ساختمان را تورم دانست. او در این باره گفت: رکود هم میتواند بخشی از این بازار باشد. وقتی تورم رخ میدهد، افزایش قیمت هم به دنبال آن وجود خواهد داشت.
او درباره افزایش میزان دستمزدها در سال 1402 و اثر رشد مجموعه هزینهها بر تولیدات مسکن اضافه کرد: در همین ابتدای سال دستمزدها افزایش پیدا کرده که البته به آن نیز ایراداتی وارد شده است.
دبیر کانون سراسری انبوه سازان ادامه داد: شورای عالی کار اکنون 27 درصد حقوق را افزایش داده است. از سوی دیگر شهرداریها نیز هزینههای خود را 27 درصد افزایش دادهاند؛ آیا دولت هزینههای خود را که در لایحه بودجه در نظر گرفته، به میزان همین دو درصد بوده است؟ هرچند که در این 27 درصد نیز بحث وجود دارد.
او گفت: مادامی که در مورد شرایط بررسی دقیقی انجام نمیشود، کماکان افزایش قیمت نیز وجود دارد و مثل سالهای قبل قیمتها صعودی باقی خواهند ماند.